جوش‌ها را می‌توان یک نوع عارضه پوستی دانست که به دلیل التهاب غدد چربی یا افزایش حضور باکتری‌های مولد جوش روی پوست شما ایجاد می‌شوند. در این مقاله از وب‌سایت بلاما با انواع جوش صورت آشنا خواهیم شد.
جوش یا آکنه چیست؟
جوش‌ها زائده‌هایی در سطح پوست هستند که به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند؛ در نتیجه انواع مختلفی نیز دارند. برای شناخت انواع جوش لازم است کمی تخصصی به آن‌ها نگاه کنیم؛ چرا که این شناخت به روند بهبود سرعت می‌بخشد.
غدد سباسه غدد کوچکی هستند که در نزدیکی سطح پوست شما قرار دارند. این غدد به فولیکول مو یا همان سوراخ‌های کوچک در پوست شما متصل هستند که هر تار مو نیز از آن خارج می‌شود.
غدد چربی برای جلوگیری از خشک شدن پوست و مو، یک ماده روغنی به نام سبوم تولید می‌کنند.
در تشکیل جوش، غدد شروع به تولید بیش از حد سبوم می‌کنند. سبوم اضافی با سلول‌های مرده پوست مخلوط می‌شود و هر دو ماده، یک فولیکول مسدود شده ایجاد می‌کنند.
باکتری‌های معمولی و بی‌ضرر که روی پوست زندگی می‌کنند می‌توانند فولیکول‌های مسدود شده را آلوده و عفونی کنند و باعث ایجاد پاپول (سفت دانه که به شکل برآمدگی همرنگ پوست یا متفاوت ایجاد می‌شود)، پوسچول (چرک دانه؛ بر خلاف پاپول با چرک پر می‌شوند و جوش‌های سرسفید نیز می‌گویند)، ندول (جوش‌های بزرگ، ملتهب و دردناک) یا جوش کیستی شوند.
انواع جوش صورت
برای کمک به بهبود جوش‌ها، شناخت انواع جوش صورت و راه‌های بهبود آن بسیار کمک کننده است. مطالعه بیشتر در مورد انواع جوش‌ها تشخیص نوع آن‌ها را آسان‌تر می‌کند و به انتخاب شیوه درمان نیز کمک خواهد کرد. انواع متفاوتی از جوش‌ها مانند جوش قارچی، جوش کیستی، جوش هورمونی و جوش ندولار وجود دارند که بررسی هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم.
جوش قارچی
آکنه یا جوش‌های قارچی نوعی از جوش‌ها هستند که به علت عفونت یا رشد بیش از حد فولیکول‌های مو یا عفونت مخمر مالاسازیا در پوست رخ می‌دهند.
جوش‌های قارچی برخلاف انواع دیگر خارش ایجاد می‌کنند. کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا در آب و هوای گرم و شرجی زندگی می‌کنند، مستعد آکنه‌های قارچی هستند.
از علائم این نوع پوست می‌توان به خارش، قرمزی و التهاب پوست و متورم بودن اشاره کرد. رعایت نکات بهداشتی و تغذیه مناسب از بهترین راه‌ها برای پیشگیری از این نوع آکنه است.
در درمان آکنه‌های قارچی، از محصولاتی که در ترکیبات خود بنزوئیل پروکساید، سالیسیک اسید و رتینوئید دارند استفاده می‌شود. در ابتدا می‌توانید از شامپوها و شوینده‌ها ضد قارچ نیز استفاده کنید که در درمان بسیار موثر هستند.
جوش‌های قارچی در هر جایی از بدن می‌توانند تشکیل شوند اما اغلب روی پیشانی، کمر، کتف و قفسه سینه به وجود می‌آیند.
برای پیشگیری از ایجاد آکنه قارچی، از پوشیدن لباس‌های تنگ خودداری کرده و بعد از ورزش و باشگاه دوش بگیرید.
جوش کیستی
جوش کیستی نوعی آکنه التهابی است که باعث ایجاد جوش‌های دردناک و التهابی در عمق پوست می‌شود. این نوع آکنه جزو جدی‌ترین و شدیدترین آکنه‌ها به حساب می‌آید.
از علت‌های شایع جوش کیستی می‌توان به سن (نوجوانان مستعد جوش‌های کیستیک هستند)، ژنتیک، تغییرات هورمونی (در دوران نوجوانی و گاهی در دوران استرس و یائسگی).
جوش‌های کیستی به شکل‌های مختلفی ظاهر می‌شوند. مانند: توده قرمز در زیر پوست، دردناک و حساس به لمس کردن، کوچک به اندازه یک نخود یا بزرگ به اندازه یک سکه، تراوش چرک از سر سفید مایل به زرد و پوسته شدن.
این جوش‌ها بیشتر در نواحی پشت، قفسه سینه، گردن، شانه‌ها و بازوها مشاهده می‌شوند.
با توجه به تشخیص نوع پوست، آکنه کیستی ممکن است زخم و اسکار ایجاد کند، به همین دلیل برای درمان بهتر است از پزشک متخصص کمک بگیرید. اما درمان در عمده جوش‌های کیستیک عبارت است از:
- محلول‌ها، ژل‌ها و کرم‌های آنتی بیوتیک که در کاهش التهابات و همچنین از بین بردن باکتری‌ها سودمند خستند.
- آزلائیک اسید یا سالیسیک اسید که برای از بین بردن باکتری‌ها، خشک کردن جوش‌ها و کاهش قرمزی و لایه‌های مرده پوست استفاده می‌شود.
- بنزوئیل پروکساید از معروف‌ترین درمان‌های جوش برای کاهش باکتری‌های روی پوست است.
- مشتقات ویتامین A مانند رتینوئیدها (آداپالن، ترتینوئین، تازاروتن و غیره) که به از بین رفتن سلول‌های مرده پوست کمک می‌کنند.
جوش هورمونی
آکنه هورمونی در بزرگسالی و بین سنین 20-50 بیشتر اتفاق می‌افتد و جوش‌هایی در سطح پوست ایجاد می‌شوند که می‌توانند سرسیاه، سر سفید و حتی آکنه‌های کیستیک دردناک باشند.
آکنه هورمونی زمانی اتفاق می‌افتد که به علت تغییرات هورمونی، غدد پوستی بیش از حد سبوم تولید کنند. سبوم منافذ پوستی را مسدود می‌کند و همین سبب ایجاد آکنه می‌شود.
جوش‌های هورمونی می‌تواند به شکل برجستگی‌هایی روی سینه، شانه و پشت شما به شکل‌های سرسیاه، سرسفید و کیستیک ایجاد شود.
این نوع جوش در دوران بارداری، یائسگی و حتی پریودی بیشتر دیده می‌شود. کبود خواب، استرس، آلودگی، رطوبت زیاد، دستکاری جوش‌ها، تغذیه نامناسب و استفاده از محصولاتی که چربی دارند به تشدید این جوش‌ها کمک می‌کنند.
دلایلی همانند استرس و کمبود خواب وجود دارند که می‌توان آن‌ها را کنترل کرد. اما دلایل دیگری وجود دارند که ممکن است کنترلی بر آن‌ها نداشته باشید و از طرفی به تشدید این جوش‌ها نیز کمک کنند.
این دلایل عبارت اند از:
- تغییر هورمون زنان در دوران مختلفی مانند دوران بارداری، دوران پریودی، پریودهای نامنظم، دوران یائسگی و همچنین قطع کنترل بارداری (از مهم‌ترین دلایل ایجاد جوش هورمونی)
- ژنتیک
- عوارض جانبی داروها
- بیماری‌هایی مانند سندرم پلی کیستیک تخمدان و مشکلات دیگر تخمدان و رحم
- مردان تحت درمان تستوسترون
در درمان جوش هورمونی از محصولات و ترکیبات زیر استفاده می‌شود:
- جوش‌های سرسیاه و سرسفید: انواع کرم ترتینوئین (موضعی)
- جوش‌های التهابی: رتینوئید، آنتی بیوتیک و بنزوئیل پروکساید به شکل موضعی
- مراقبت روزانه و پاکسازی پوست تغذیه مناسب
- جوش‌های متوسط تا شدید: آنتی بیوتیک‌ها و یا ایزوترتینوئین (رتینوئید)
جوش ندولار
در میان انواع جوش صورت، جوش ندولار در دسته جوش‌های دردناک و التهابی قرار می‌گیرد. این شکل از جوش به صورت برآمدگی و تودههای سفت و قرمز و دردناک روی پوست ظاهر می‌شوند.
خبر دردناک‌تر از جوش ندولار این است که شما نمی‌توانید این نوع از جوش را خودتان درمان کنید و باید از یک فرد ارائه دهنده خدمات مراقبت پوستی و یا متخصص پوست کمک بگیرید. از آن جا که این شکل از جوش منجر به زخم‌های شدید خواهد شد لذا درمان آن را جدی بگیرید.
در جوش ندولار تودههای سفت در عمق پوست ایجاد می‌شوند. ندول‌ها از عمق پوست شروع می‌کنند و به شکل برجستگی‌های قرمز به سطح پوست می‌رسند و ممکن است برای مدت هفته‌ها و حتی ماه روی پوست باقی بمانند.
این شکل از جوش نیز مانند انواع دیگر به دلایل مختلفی همچون سلول‌های مرده پوست، مسدود شدن منافذ پوست و فولیکول‌های مو و همچنین سبوم ایجاد می‌شود. علاوه بر این موارد، دلایل دیگری همچون تعرق زیاد، استرس و اضطراب، ژنتیک، هورمون و داروها وجود دارند. افراد با هر سن و سال و در هر جنسیتی می‌توانند به این نوع جوش مبتلا شوند.
همانطور که گفتیم برای درمان آکنه‌های ندولار حتما باید از پزشک متخصص و یا بیوتی تراپیست‌های حرفه‌ای کمک بگیرید. این افراد بهترین درمان مناسب پوست شما را پیشنهاد خواهند داد. در زیر برخی از درمان‌های تجویزی رایج محض اطلاعات شما قرار داده شده است که می‌توانید برای آگاهی از نوع درمان از آن استفاده کنید.
- داروهای خوراکی مانند تتراسایکلین (آنتی بیوتیک‌ها) و ایزوترتینوئین
- درمان‌های موضعی همچون بنزوئیل پروکساید و سالیسیک اسید و یا رتینوئیدها
- تزریق کورتیزون
برای پیشگیری از این جوش‌های ناراحت کننده همواره پوست خود را تمیز نگه دارید و استرس خود را مدیریت کنید. استفاده از محصولات مراقبتی باکیفیت نیز بسیار کمک کننده است.
عوامل تشدید کننده انواع جوش
برخی از عوامل، فارغ از نوع جوشی که دارید باعث تشدید آن می‌شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- پوشیدن لباس‌ها و کلاه یا روسری‌های سفت و محکم
- آلودگی هوا و شرایط آب و هوایی نامناسب من جمله رطوبت بالا
- استفاده از محصولات روغنی و چرب مانند کرم‌ها و لوسیون‌ها، و یا کار کردن در محلی که با انواع روغن‌ها و گریس‌ها سر و کار دارد مانند کار در رستوران
- استرس: هورمون کورتیزول را افزایش می‌دهد و همین سبب ایجاد جوش می‌شود.
- مشکلات پزشکی
- دستکاری جوش‌ها
- شیر بدون چربی
- پروتئین وی
- رژیم غذایی با شکر بالا
درمان کلی جوش صورت
اگر دقت کرده باشید در توضیحات مربوط به انواع جوش صورت، برخی از مواد و ترکیبات مفید، مشترک بودند. در ادامه ترکیبات و درمان مشترک جوش‌ها را برای شما قرار دادیم تا بتوانید از آن‌ها به عنوان راهنما استفاده کنید.
آنتی بیوتیک: آنتی بیوتیک آکنه‌هایی را که به علت باکتری به وجود آمده‌اند درمان می‌کند. آنتی بیوتیک‌های مشترک که برای درمان استفاده می‌شوند عبارت اند از:
- تتراسایکلین، مینوسیکلین و داکسی سایکلین
- ایزوترتینوئین: ایزوترتینوئین یک رتینوئید خوراکی است. این دارو با کوچک کردن غدد چربی از شکل گیری جوش جلوگیری می‌کند.
- سالیسیک اسید: به خشک شدن و درمان سریع جوش‌ها کمک می‌کند.
سخن پایانی
جوش به هر شکلی که باشد آزاردهنده است و بر روی اعتماد به نفس و حتی عزت نفس شما اثر منفی می‌گذارد. علاوه بر این، جوش‌های کیستیک و ندولار سبب آسیب دائمی به پوست خواهند شد.
قبل از هر اقدام برای درمان جوش‌ها، مطالعه در مورد انواع جوش صورت را در اولویت قرار دهید و با پزشک متخصص و یا مشاور پوستی حرفه‌ای و آموزش دیده مشورت کنید و مراقبت از پوست خود و درمان جوش‌ها را در اولویت کارهای زیبایی قرار دهید.
